13 Ekim 2014 Pazartesi

Felsefe Nedir?

Doğada insana gerekli olan üç şey vardır. Doğruyu yanlıştan ayırabilmek,güzeli çirkinden ayırabilmek ve iyiyi kötüden ayırabilmek.. Doğru ile yanlışı mantık yani matematik ile, güzel ile çirkini sanat ile,iyi ve kötüyü ise etik ile ayırt edebiliriz ve bunların hepsi felsefenin içindedir.

Platon "Felsefe merakla başlar"  der. Felsefenin bugün olmasının sebebini "doyumsuz meraka" bağlar. Felsefe merakla başlar ve merakın farklı şekilleri halinde devam eder. Kısaca merak etmeyi, merak etmektir denilebilir.

φιλοσοφία kelimesi "Phileo" ve "sophia" eklerinin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. "Phileo" sevmek, "Sophia" da bilgi anlamına gelmektedir, Felsefe bilgi sevgisi anlamına gelir. Gördüğünüz üzere düz mantık. Tabii, dilimizin kelime darlığı ve eski Yunancanın azizliği sayesinde bir kaç farklı anlam da ortaya atılmıştır;
1. Varlık, evren, insan ve bilgiyle ilgili düşüncelerin bütünü,
2. Bir bilimin ya da bilgi alanının temelini oluşturan ilkeler bütünü,
3. Evreni, dünyayı, yaşamı yorumlama biçimi, dünya görüşü, ideoloji şeklinde bilinen anlamları da vardır.
Felsefe ile uğraşana "Filozof" diyen ilk insan Pisagor'dur. Kendisine "Bilgelik sevdalısı" demiştir. Diğer insanlarca ona verilen zeki, bilge gibi ünvanlardansa ancak bilgelik sevdalısı olabileceğini söylemiştir. 
Filozof, Bilge olma tevazusunu gösteren kişidir.

Peki bu felsefe ne yapar?
Filozoflar genellikle varoluş veya varlıkahlak veya iyilik, bilgigerçek ve güzellik konularıyla ilgilenmiştir.Bilgiyi sorgulama, doğru ve yanlışı nasıl ayırt edilmesi konu edinilmiştir, genellikle..
  • Gerçek nedir?
  • Doğru ve yanlış nedir? Nasıl ayırt ederiz?
  • Bilgi nedir? Bildiğimizi nasıl biliriz?
  • Varlık, mekan ve zaman nedir? Aralarında bir bağ var mıdır?
  • Din kavramının kökeni nedir? Tanrı insanların korkularından kaynaklanan bir varsayım mıdır? Tanrı var mıdır?
Antik Yunan felsefesinde, yukarıdaki konular analitik, mantıksalepistemoloji(Bilgi felsefesi)etik(Ahlak felsefesi)metafizik(Fizik Ötesi) veya estetik(Güzellik felsefesi) olarak adlandırılırdı.
Sonradan Aritoteles, politika, modern fizik, jeoloji, biyoloji, astronomi ve meteorolojiyi felsefenin alt başlıkları arasına almıştır. 

Felsefenin konularını şöyle ele alabiliriz:
  • Epistemoloji (Bilgi felsefesi)
  • Estetik (Güzellik felsefesi)
  • Etik (Ahlak felsefesi)
  • Hukuk felsefesi
  • Eğitim felsefesi (Pedagoji)
  • Bilim felsefesi
  • Metafizik (Fizik ötesi)
  • Ontoloji (Varlık felsefesi)
  • Siyaset Felsefesi
  • Teoloji (Din felsefesi)
  • Zihin felsefesi
Paki Felsefenin amacı nedir?
  Felsefenin amacı her olguyu ve her durumu soru sorarak anlamaya çalışmasının yanında bir de bu sorulara mantıklı cevaplar vermektir. Çoğu paradoks da bu düşünce biçimi ayrılıklarından meydana gelmiştir. Empirik düşünce ve rasyonalist düşünce birbirini tutmaz. Tabii, şu an ki Türk eğitim sistemi skolastik düşünce sistemini kafamıza kafamıza dayayıp beynimizi kısırlaştırsa da rasyonalist ve empirik düşüncenin felsefede yeri büyüktür. Eninde sonunda felsefenin amacı sorduğu sorulara sistematik bir açıklama getirmektir. Aynı zamanda bu sorulara sistemli veya sistemsiz bir açıklama getirmek de felsefenin amacıdır. Felsefi düşünüş normal düşünüşten tamamen farklıdır. Felsefi düşünceyi normal düşünceden ayıran şey, onun kavramsal ve soyut olma çabasıdır. Felsefi düşünce önceden kazanılmış bilgiler üzerine sorgulama inşa edilen düşüncedir, yani felsefi düşünce temel yöntemdir, sorgulama bunun üzerine yapılır.

Felsefenin doğuşu;
"Doğadan merak yönümüzle ayrılmıştık. Önce insanlar arasındaki ilişkilerimizi sorguladık. Toplumsal canlılar olduk. Karşımdakine neden saldırayım? Belki öldürmek yerine yaşatmak ve işbirliği yapmak daha iyidir? Vahşiliği sorguladık ve toplumsal canlılar olduk. Birbirimize acımak, iletişim kurmak, eğitmek, öğrenmek yoluyla bugünkü anlamda insan olmuştuk. Birbirimizin farkına varmıştık. Önceleri doğayı sorgulamıştık. Şimdi de insanın doğasını sorgulamalıydık. Filozof adlı kişiler de  burada ortaya çıkar. İnsanlık gerçeğini fark eder. Doğal olayları sorgulayarak insan olunur, insanı da sorgulayarak filozof olunmuştur.  İnsanı doğadan farklılaştıran, filozofu da insandan ayrı kılan benzer bir merak anlayışıdır. Filozof olmayanların yarı yolda bıraktığını söyleyebiliriz. Filozof ise yetinmeden sorgulamaya, merak etmeye devam etmiştir."

Thales Felsefeyi başlatan olarak kabul edilir

Felsefenin babası Sokrates olarak bilinir, fakat Felsefeyi başlatan(En azından Bertrand Russel'ın araştırmaları sonucu) Thales'tir. Milet okulu fikrini ilk ortaya atan insan ve materyalist felsefenin kurucusudur. Bilime ve felsefeye olan ilgisi aslında doğa olaylarını tanrı dışı yollar ile açıklamak istemesinden gelir. Evrenin ana maddesinin su olduğu fikrini ortaya atmıştır(Arkhe). Öğrencisi olan Heraklit Thales'in fikrine karşı evrenin ana maddesinin ateş olduğunu söylemiştir.
Kısaca bu kimliği belirsiz Dünya'da, sorgulamaya başlamışlardır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder